Re: Tezy na Zjazd?

Żeby się nie rozdrabniać, to na początek treśc listu, jaki wysłałem przed poprzednim Zjazdem. Jego aktualność wydaje sie byc wysoka!

Warszawa, dnia 29 września 2000 r.
Głos w dyskusji przed Krajowym Zjazdem PTTK

QVO VADIS PTTK ?

Tym znamiennym tytułem: “Dokąd zmierzasz PTTK’u ?” mam nadzieję obudzić w czytelnikach, żywo zainteresowanych przyszłością naszego Towarzystwa – odrobinę zastanowienia nad obecnymi działaniami Prezydium ZG PTTK XIV Kadencji i refleksję, czy aby na pewno wszystko idzie w dobrym kierunku.

I. tzw. “regionizacja”

PTTK przyjęło podział administracyjny kraju na 16 województw, jako rzeczywistą mapę regionów. Jak wiemy regionów geograficznych Polska ma osiem, a rzeczywistych regionów etnicznych jest daleko więcej niż kilkanaście.
Np. region Podlasie został rozpalcelowany przy podziale administracyjnym kraju do trzech województw: mazowieckiego, lubelskiego i białostockiego. To ostatnie zawłaszczyło jego nazwę (tak! Białostoczczyzna nazywa się teraz Podlasiem!) a oddział PTTK “Podlasie” znajduje się na terenie województwa mazowieckiego i musi informować, że znajduje się w Siedlcach.
W innych regionach jest podobnie. W Kanonie Krajoznawczym Polski (patrz Regulamin OKP) przyjęto usankcjonowanie województw jako regiony. Może tak jest łatwiej, ale czy na pewno prawidłowo ?
Następny problem związany z tzw. regionizacją to nowy klucz wyborczy delegatów na Zjazd Krajowy PTTK. Przyjęto II stopniowy wybór delegatów. Najpierw narada delegatów z oddziałów na szczeblu regionalnym (czytaj: wojewódzkim), a dopiero te ciała (pozastatutowe) w ilości 16, wyłonią prawdziwych delegatów na Zjazd PTTK. Małym oddziałom to nie pasuje, dużym może tak.
Dotychczas każdy Oddział PTTK wchodził w strukturę Towarzystwa i miał prawo wyboru delegatów do Krajowego Zjazdu PTTK bezpośrednio, na własnym zjeździe.
Teraz tym nowym tworom zwanym “regionalnymi porozumieniami oddziałów” przyznaje się przywileje odebrane oddziałowi, w sferze wyboru delegatów na Zjazd PTTK. Podobno czyni się to dla zmniejszenia kosztów Zjazdu.
Moim zdaniem wywołanie potrzeby obradowania 16 Zjazdów (nazywajmy to po imieniu) wojewódzkich to też koszt, ale czy potrzebny? W regionach, gdzie prym wiodą mocne, sfederowane w porozumienia oddziały – przebicie się na Zjazd Krajowy delegata z małego oddziału, do tego nie uczestniczącego czynnnie w federacji regionalnej, będzie prawie niemożliwe. Wstępną próbkę tego może stanowić farsa, jaka odbyła się na Mazowszu z okazji tegorocznego Światowego Dnia Turystyki. Wcześniej federacja regionalna powiadomiła wszystkie oddziały o możliwości otrzymania wyróżnienia Marszałka Sejmiku Wojewódzkiego. Potem wnioskowała już tylko dla swoich. W konsekwencji tego tylko działacze ze zrzeszonych oddziałów otrzymali wyróżnienia.

Stąd nasuwa się oczywisty wniosek, aby dokonać poprawki Uchwały ZG PTTK w sprawie zwołania Walnego Zjazdu PTTK i przeprowadzenia kampanii sprawozdawczo-wyborczej przed Walnym Zjazdem - poprzez przydzielenie Oddziałom PTTK, nie sfederowanym w ponadoddziałowe struktury dobrowolne, mandatów na Zjazd Towarzystwa zgodnie z zapisaną na końcu tego ustępu zasadą proporcjonalności.

II. struktura wiekowa władz i działaczy szczebla centralnego

V Kongres Krajoznawstwa w Gnieźnie, odbył się przy wysokiej średniej wieku uczestników zbliżonej do wieku samego Towarzystwa. Nie tego jubileuszowego, ale tego rzeczywistego, opisanego w części III.
Jeżeli chodzi o Kongres to może jest to prawidłowe. Spotkali się tu działacze tworzący zręby i podwaliny PTTK.
Należałoby się natomiast poważnie zastanowić nad podjęciem skutecznych kroków aby ustanowić zasadę humanitarną, że w składzie władz wybieralnych Towarzystwa z zasady znajdą się Koledzy, którzy nie przekroczyli 60 roku życia (z jednostkowymi wyjątkami, a nie regułą - dla 65-latków).
Pozostałych wypróbowanych działaczy może warto byłoby szczególnie wysoko uhonorować (np. poprzez liberyzację regulaminu tytułu Honorowego Członka PTTK lub w inny sposób), a od władz wybieralnych Towarzystwa trzymać jak najdalej.
Może taka tendencja przyciągnęłaby do władz PTTK młody i prężny aktyw turystyczny, którego nie brak w oddziałach. Przecież był okres w historii Towarzystwa, gdzie ton działalności nadawali ludzie młodzi. Dzisiaj ci sami też są na czele, ale o kilkadziesiąt lat starsi.

III. Jubileusz 50 lecia (czy aby na pewno ?)

W artykule na stronie 54 i 55 Nr 2 Informacji ZG PTTK z kwietnia 2000r. Kol. Marek P. Krzemień opisuje zdarzenia i reprodukuje dokumenty wskazujące na datę powstania PTTK gdzieć około 1935 roku.
A więc nie 50-cio, a wręcz 65-lecie Towarzystwa powinniśmy obchodzić w 2000 roku. Wszystkie znane mi organizacje, firmy itd. mają tendencję do eksponowania długości istnienia. Niektóre nawet ten czas starają się jakoś wydłużyć. Nie spotkałem się z podobnym przypadkiem, aby ktoś ten okres skracał. Powodem mogłaby być tylko być wstydliwa kolaboracja z nieodpowiednią władzą.
Dlaczego nie było obchodzone rzeczywiste 50 lecie PTTK? Po pierwsze przypadło w czasie tzw. stanu wojennego i nie było to wskazane. Organizacje społeczne były wtedy zawieszone. Po drugie może brakowało wiedzy, którą w kwietniu br. upowszechnił znakomity Kolega.
Ze swej strony uważam honorowanie z wielka pompą wydarzenia, do jakiego pod wpływem określonych nacisków doszło w najbardziej niekorzystnym okresie terroru stalinowskiego, dotykającego wszystkich dziedzin życia, w czasie nieskrywanych antyinteligenckich nastrojów - za mało etyczne. Należałoby fakt ten raczej po cichu przemilczeć.

Do takiej reflesji skłania mnie lektura wystąpienia Kol. Wandy Skowron pt: “Krajoznawstwo jako nośnik wartości i wartość. Z doświadczeń polskich” na Warszawskim Sejmiku Przedkongresowym w dniu 23 października 1999 r. [opublikowanego w “BARBAKANIE. Czasopiśmie turystyczno-krajoznawczym Mazowsza” Nr 30 (169/99) na str 6 – 34].

No to tyle na poczatek!