Z jednej strony wciąż nie mogę odżałować, że takie rzeczy dzieją się właściwie bez udziału PTTK. Z drugiej - cieszę się, że nieruchawa petetekowska organizacja przynajmniej nie blokuje takich przedsięwzięć. I znajdują się kompetentni ludzie, którzy tworzą nowy wizerunek turystyki w Polsce. Tutaj: rowerowej.
Mamy w Polsce już sześć szlaków rowerowych budowanych w europejskim - choć może powinienem pisać: niemieckim - stylu, bo właśnie do niemieckiego standardu jest im chyba najbliżej. Niestety, tylko w dwóch województwach. Tylko dwa samorządy wojewódzkie zdobyły się na stworzenie takiego projektu - Małopolska i Pomorze Zachodnie.
W Małopolsce to Wiślana Trasa Rowerowa zbudowana cała poza odcinkiem... krakowskim (sic), między innymi niestety w dość newralgicznym miejscu - pod klasztorem w Tyńcu. I wspaniała Velo Dunajec - gotowa do jazdy mniej więcej w połowie, na odcinku z Zakopanego do Krościenka. Oraz szlak wokół Tatr, który ukończyli Polacy, ale jeszcze męczą się z nim Słowacy u siebie.
WTR:
Wiślana Trasa Rowerowa
Velo Dunajec:
Velo Dunajec w Małopolsce
Szlak wokół Tatr:
Szlak wokół Tatr
Na Pomorzu Zachodnim powstają cztery szlaki o łącznej długości 1100 kilometrów. Gotowe są pierwsze kilkudziesięciokilometrowe fragmenty dwóch - Blue Velo i Trasy Pojezierzy Zachodnich, budowanych z dużym udziałem śladów dawnych linii kolejowych. Na trzecim - Velo Baltica - powstają mniejsze, krótkie odcinki, które będą również polskim przebiegiem EuroVelo 10 i 13. Czwarty - zdaje się, że jeszcze nie ruszył.
Ach! I szlak nr 6 we wspomnianym standardzie - odseparowanym, bezpiecznym, atrakcyjnym krajoznawczo. Niestety, tylko po szutrach: Kaszubska Marszruta w Borach Tucholskich.
"cieszę się, że nieruchawa petetekowska organizacja przynajmniej nie blokuje takich przedsięwzięć" Pomieszanie z poplątaniem. Kto i w jakim celu miałby blokować takie przedsięwzięcia? Nie wiem skąd się to wzięło, ale w środowisku rowerzystów ktoś kiedyś puścił plotkę, że PTTK jest organizacją negatywną i skoro osób bezwiednie tą plotkę powtarza w różnych kontekstach, nie wyłączając mojego przedmówcy.
"Mamy w Polsce już sześć szlaków rowerowych budowanych w europejskim - choć może powinienem pisać: niemieckim - stylu" Nie wiem czy sześć. Sądzę, że jest ich jeszcze kilka więcej, chociaż zapewne nie takich długich.
"Tylko dwa samorządy wojewódzkie zdobyły się na stworzenie takiego projektu - Małopolska i Pomorze Zachodnie." Jest tych planujących kilka więcej, m.in. Dolny Śląsk, ale rzeczywiście te dwa regiony już budują, a nie tylko planują.
"I znajdują się kompetentni ludzie, którzy tworzą nowy wizerunek turystyki w Polsce. " Niegdyś istniał consensus, że szlakami zajmuje się PTTK, a wykonawstwo szlaków ograniczało się do prostej czynności zwanej znakowaniem, czyli głównie malowaniem znaków na przydrożnych drzewach lub skałach, rzadziej ustawianiem drogowskazów i tablic informacyjnych. Świat poszedł do przodu i od kilkudziesięciu lat szlaki, to głównie budowa odpowiednich dróg, przy których oznakowanie jest tylko przysłowiową kropką nad "i". Tymczasem PTTK nigdy nie miało firm budowlanych zajmujących się drogami, a jedynym wyjątkiem była niegdyś ekipa naprawiająca ścieżki w Tatrach. Nie było też na większą skalę grup zajmujących się planowaniem przestrzennym i tworzeniem koncepcji wysokiej klasy szlaków dalekobieżnych, a tym bardziej rowerowych, które w Polsce są wciąż na etapie raczkowania.
"nie mogę odżałować, że takie rzeczy dzieją się właściwie bez udziału PTTK" Też nad tym ubolewam. Przez wiele lat namawiałem działaczy rowerowych i nie tylko, żeby zająć się tym tematem. przeważnie otrzymywałem odpowiedź, że nie ma kto się tym zająć albo po prostu, że to się nie opłaca. Jakieś dwa lata temu odpuściłem. Wygląda na to, że PTTK już dawno temu odpuściło sobie temat tworzenia liczących się wśród turystów tras rowerowych.
Warto wspomnieć o Wiślanej Trasie Rowerowej, która niestety ciągle jest w budowie. Ładne fragmenty spotkamy na Śląsku, a najbardziej zachwyca - przynajmniej mnie osobiście - jazda wałami przed Krakowem.
Szkoda, że trochę zapomniano o rozwoju R-10 i wiele miejsc jest już nieco zapuszczonych. Ciągle nie rozwiązano także problemu Kluków - każdy kto jechał z pewnością zapamięta tę nazwę na długo
Od czasu napisania posta zdążyło "się" wybudować kilka wartych uwagi tras, ale też już niewiele brakuje do ukończenia trasy Velo Dunajec do Nowego Sącza. Tu relacja z aktualnego stanu trasy:
I w końcu ten najmłodszy, otwarty w całości ledwie miesiąc temu, Żelazny Szlak Rowerowy, który jest świetnym przykładem inwestycji, jaką może zrealizować miejski samorząd.
Przy okazji poruszę jeszcze jeden temat, który wciąż leży odłogiem. Jest to sprawa koncepcji ogólnopolskiej sieci dalekobieżnych tras rowerowych. Rok temu gremium wojewódzkich oficerów rowerowych działające przy konwencie marszałków (tych samorządowych, a nie sejmowych) postanowiło wprowadzić ogólnopolską numerację tras rowerowych i kicha. Najpierw porobili jakieś przypadkowe zygzaki na mapie Polski, które nazwali koncepcją głównych szlaków rowerowych i stwierdzili, że to to otrzyma numery od 1 do 100, a potem podzielili Polskę na województwa, przydzielając każdemu po 50 numerów od 101 do 900. Każdy z oficerów popatrzył w sufit i zaczął numerowanie swoich zygzaków nazwanych bałamutnie szlakami regionalnymi. A gdzie jest przy tym ZG PTTK? Gdzie są wyważone pod względem krajoznawczym i turystycznym koncepcje PTTK-owskie dalekobieżnych szlaków rowerowych? Gdzie jest chociażby PTTK-owskie nawiązanie do koncepcji europejskiej sieci szlaków EuroVelo? Dawno temu zajmował się tym kol. Zbigniew Boroński, ale od jego śmierci nie zajmuje się praktycznie nikt. Osoby, które wymyślają koncepcje szlaków w urzędach marszałkowskich zazwyczaj mają niewielkie pojęcie o turystyce, krajoznawstwie itp. Planowane trasy są płaskie i asfaltowe, ale na tym ich zalety kończą się. Zgodnie z kryteriami tras EuroVelo nie powinny być nudne, czyli jednostajne, a nasze z uporem godnym lepszej sprawy trzymają się wszystkiego co płaskie, czyli wałów przeciwpowodziowych i dawnych torowisk kolejowych i omijają wszystko, co ciekawe. Dlaczego trzymają się? Bo urzędnikom najłatwiej rozmawia się z jednym właścicielem terenu, czyli szlaki nie robi pod potrzeby turystów, a dla wygody urzędników. Rozumiem, że niekiedy tak się zdarza, że relacja potrzebna turystom pokrywa się z relacją wygodną dla urzędników, ale dziwnym trafem u nas prawie wszystko pokrywa się w ten sposób. Gdzie w tym wszystkim jest wyważony głos ZG PTTK? Ba, nawet najsilniejsze rowerowo woj. śląskie wysiadło. Regionalna Rada Turystyki Kolarskiej PTTK nie zgłosiła swojego kandydata do rady ds. infrastruktury rowerowej przy Urzędzie Marszałkowskim. Zastanawiam się, czy takie jałowe zachowanie się działaczy PTTK nie powoduje, że PTTK jako organizacja przestaje być komukolwiek potrzebna?
"trzymają się wszystkiego co płaskie" przede wszystkim ze względu na wymaganą dostępność takich tras. Te główne trasy muszą być łatwe, muszę być przejeżdżalne dla każdego. I wcale nie mam wrażenia, że to nasz wymysł tylko. Wszystkie EuroVelo z Europy kojarzą mi się bardzo podobnie. Może to tylko taki etap, że łatwo było zacząć od trasy nad morzem (EuroVelo 10), od Wisły (EV 9) albo Popradu (EV 11), które pasują do Twojej myśli.
Może jesli kiedyś inne województwa zabiorą się za swoje odcinki, będzie inaczej, bo nie będą miały dostępnych wałów rzecznych lub wybrzeża.
"cieszę się, że nieruchawa petetekowska organizacja przynajmniej nie blokuje takich przedsięwzięć" Pomieszanie z poplątaniem. Kto i w jakim celu miałby blokować takie przedsięwzięcia? Nie wiem skąd się to wzięło, ale w środowisku rowerzystów ktoś kiedyś puścił plotkę, że PTTK jest organizacją negatywną i skoro osób bezwiednie tą plotkę powtarza w różnych kontekstach, nie wyłączając mojego przedmówcy.
Ale to niestety nie jest plotka. O ile wśród członków PTTK jest bez wątpienia mnóstwo doświadczonych turystów rowerowych, to PTTK jako instytucja w temacie rozwoju turystyki rowerowej jest albo nieobecna, albo występuje jako szkodnik.
Wczoraj poruszyłem temat finansowania z budżetu obywatelskiego budowy szlaku rowerowego Velo Mazovia. Niestety, to nie budowa żadnego szlaku, a ledwie postawienie 1031 tabliczek, które nie stworzą żadnych nowych, lepszych, szerzej dostępnych warunków do uprawiania turystyki rowerowej, a tylko zamkną temat budowy poprawnego Velo Mazovia na wiele kolejnych lat.
Velo Mazovia
Za takim działaniem stoi właśnie oddział PTTK Mazowsze. Wygląda mi to na działanie bez wyobraźni, bez doświadczenia, bez jakiejkolwiek wiedzy o tym, jak wyglądają trendy w turystyce rowerowej. To działanie wbrew rozsądkowi, to plan odbierający wielu grupom społecznym możliwość wypoczynku na rowerze.
Jak mogło to przejść przez PTTK? Czy ktokolwiek spoza oddziału Mazowsze opiniował projekt pttkowskiego Velo Mazovia? Czy ktokolwiek przejął się losem niepełnosprawnych, starszych rowerzystów, tych jadących z dziećmi? Czy ktokolwiek spojrzał na sprawę w perspektywie kolejnych lat? Czy ktokolwiek zastanowił się, porównał, jak wyglądają trasy rowerowe w Małopolsce i na Pomorzu Zachodnim?
I jeszcze te banialuki w opisie projektu mówiące, że ten szlak za 199 000 PLN będzie jak szlak Łaby w Niemczech - och!
Jak po czymś takim mieć szacunek i uznanie dla dzisiejszej fachowości PTTK? Uwielbiam markę PTTK, zawsze będę miał sentyment do tego, jakim tworem PTTK był kiedyś, ale dzisiaj dobro PTTK jest już tylko w członkach, w ruchu turystycznym jaki tworzą, a nie w działaniach władz, których w interesującym mnie obszarze - rowerowym - nie ma albo są jak to nieszczęsne Velo Mazovia.
A nowych szlaków, tworzonych z rozsądkiem i wyobraźnią, zachęcających do jazdy rowerem rodziców z dziećmi, osoby starsze i nawet niepełnosprawnych, przybywa. W ostatnim okresie do grona nowoczesnych, zadbanych, "europejskich" tras w Polsce dołączyły:
szlak R10 na Mierzei Wiślanej, czyli fragment trasy wzdłuż wybrzeża Morza Bałtyckiego, oficjalnie odcinek dojazdowy szlaku EuroVelo 10:
szlak rowerowy nad Kryniczanką, Muszynką i Popradem, czyli trasa z Krynicy-Zdroju do Nowego Sącza - fragment EuroVelo 11 i element sieci Velo Małopolska:
oraz Stary Kolejowy Szlak na Pomorzu Zachodnim, czyli istniejące zachodniopomorskie "szlaki zwiniętych torów" włączone w strukturę szlaków "Rowerem przez Pomorze Zachodnie":
"trzymają się wszystkiego co płaskie" przede wszystkim ze względu na wymaganą dostępność takich tras. Te główne trasy muszą być łatwe,
Przytoczyłeś raptem fragment mojej wypowiedzi. Dalej napisałem, że na tym kończą się zalety tego, co płaskie. Każdy rowerzysta chce jechać trasą rowerową w jakimś konkretnym celu. Jeżeli jego jedynym celem będzie brak wysiłku na płaskiej trasie, to będzie zachwycony. Pozostali niekoniecznie. Trasę rowerową tworzy się m.in. w tym celu, aby w sposób w miarę wygodny i w miarę bezpieczny poznać to, co w danej okolicy jest najciekawsze, a to oznacza, że trasa będzie miała takie pochylenia podłużne, jakie są potrzebne, żeby do tych ciekawostek dotrzeć, również w sposób w miarę wygodny i w miarę bezpieczny. Jaki mamy efekt tych płaskich tras robionych "na siłę"? W woj. śląskim właśnie foruje się budowę trasy prowadzącej doliną Warty, która będzie kręcić się bez sensu pomiędzy wioskami i koloniami domków jednorodzinnych, gdzie nie ma praktycznie żadnych zabytków i innych ciekawostek, a noclegów trzeba będzie szukać poza trasą, ale będzie blisko rzeki i płasko. W pobliżu jest trochę atrakcji, ale tam nie jest już tak płasko, więc rowerzyści nie dostąpią zaszczytu ich zobaczenia. Owszem, teoretycznie mogą przecież zbaczać z trasy niepotrzebnie znacznie nadkładając drogi, albo jechać równolegle do trasy po staremu "na wyczucie". Czy taka trasa naprawdę ma sens? Reasumując, myśl o takiej trasie też jest kompletnie płaska.
trasy ... które pasują do Twojej myśli
Moją myślą jest zrobienie czegoś, co jest optymalne, a nie bicie kilometrów dla samego bicia kilometrów, byle było płasko fizycznie i umysłowo.
O ile wśród członków PTTK jest bez wątpienia mnóstwo doświadczonych turystów rowerowych, to PTTK jako instytucja w temacie rozwoju turystyki rowerowej jest albo nieobecna, albo występuje jako szkodnik.
Pomieszanie z poplątaniem. W czym ci turyści są doświadczeni? Zdecydowana większość na pewno nie ma większych doświadczeń w dziedzinie tworzenia tras rowerowych. Tworzenie sieci tras rowerowych i ich prawidłowe oznakowanie to zupełnie odmienna dziedzina działalności związanej z rowerami. Co więcej, w społeczeństwie wciąż pokutują różne obiegowe opinie, że m.in. szlaki tylko się maluje, więc wystarczy kupić kilka kubełków farby, kilka pędzli i szlak gotowy. Pokutuje opinia, że rowerem wszędzie się dojedzie, więc drogi mogą być byle jakie. Kolejna nieprzychylna opinia, to taka, że jak Unia da, to się szlak zrobi, a jak nie da, to nie ma na to pieniędzy. Skutek jest taki, że ambitniejsi urzędnicy i działacze turystyczno-rowerowi muszą gimnastykować się, jak kogoś namówić na zrobienie jakiegokolwiek szlaku rowerowego, chowając głęboko uwagi o złym stanie dróg, brakach w oznakowaniu i konieczności utrzymywania szlaku po jego oznakowaniu. Działań bardziej ambitnych jest coraz więcej, ale to wciąż jest kropla w morzu potrzeb. Statystycznie mniej więcej jednej ambitniejszej inwestycji rowerowej na ogół towarzyszy jedna chałtura. Zgadzam się, że przy budowie dróg rowerowych (inwestycja twarda) PTTK jest praktycznie nieobecne, ponieważ po prostu w takich robotach się nie specjalizuje. Jeżeli PTTK jest gdzieś obecne, to przy miękkich inwestycjach ocierających się o dobrą informację turystyczną, jaką jest oznakowanie tras rowerowych. W dobrym oznakowaniu nie pomogą ani uprawnienia przodownickie, ani przewodnickie, ani nawet tytuły inżyniera budowy dróg lub organizacji ruchu drogowego. To zupełnie odrębna specjalność, do której trzeba mieć dryg, wytrwałość i praktykę. Tworzenie grupy fachowców o takiej specjalności napotyka w Polsce na liczne przeszkody, takie jak brak stałych zleceń i potężne naciski na oferowanie najtańszych chałtur.
Niestety, to nie budowa żadnego szlaku, a ledwie postawienie 1031 tabliczek
Nie znam aktualnego PTTK-owskiego pomysłu na Velo Mazowia. Kiedyś Velo Mazovia był autorskim projektem objęcia siecią tras rowerowych całego Mazowsza, a zespołowi autorów przewodził Marek Zamana, brat znanego zawodnika kolarskiego Cezarego Zamany. Wobec braku szerszego zainteresowania ze strony samorządów projekt ten poległ i jak widać w PTTK znaleźli się naśladowcy z mocno okrojonymi ambicjami. Przy prawidłowym oznakowaniu tysiąc znaków za dwieście tysięcy, to raptem rząd 100 km tras rowerowych, czyli tyle, co kot napłakał. W sam raz, aby obdzielić takimi trasami 1-2 niewielkie gminy wiejskie, a gdzie reszta Mazowsza? Masz rację, że przy występujących wszędzie brakach dróg o dobrej nawierzchni, nie chce się wierzyć, że to może być trasa dobrej jakości pod względem wygody. Nawet tanie łatanie ubytków w nawierzchni powinno kosztować kilka razy więcej, niż samo oznakowanie. Za dwieście tysięcy można raptem wykonać 1 km bardzo taniej drogi dla rowerów lub 200 m droższej infrastruktury drogowej. Przy 100 km trasy i przy ogromie potrzeb, taka mini inwestycja nie ma większego znaczenia. Trasy rowerowe powinny powstawać. Nie każda musi mieć wysoki standard, bo żadne społeczeństwo nie jest aż tak bogate, ale masz rację, że nie wolno wprowadzać ludzi w błąd, że postawienie znaków przy drodze jest równoznaczne z tym, że droga będzie miała wysoki standard
Do znajkrajowego zestawienia tych nowoczesnych, "europejskich" szlaków rowerowych w Polsce dodaliśmy Dolnośląską Krainę Rowerową. A precyzyjniej mówiąc, Szlak Doliny Baryczy, który znaczącym fragmentem biegnie po pokolejowej ścieżce rowerowej im. Ryszarda Szurkowskiego:
Dolnośląska Kraina Rowerowa, Dolina Baryczy
* * *
Aktualne zestawienie dziesięciu najlepszych szlaków rowerowych w Polsce, czyli takich ze znaczącym udziałem separowanej infrastruktury rowerowej:
Od czasu do czasu pojaw3ia się w Internecie jakaś strona internetowa, która ogłasza, że będzie na niej wszystko o szlakach rowerowych. Pojawia się na tej stronie to i owo, a potem zapał twórców tej strony zanika i po kilku latach strona też znika. Odnoszę wrażenie, że strona https://www.znajkraj.pl jest w tej chwili jedyną, która w miarę rzetelnie przedstawia w skali makro to, co zostało zrobione i ile jest warte w porównaniu z innymi. Rozumiem, że każdy ranking ma elementy subiektywne, ale wobec krótkiej kołdry w zakresie tras rowerowych nie ma to większego znaczenia. Zazwyczaj takie strony powinni tworzyć administratorzy szlaków, którzy mogliby w ten sposób rozpowszechnić informacje o nich tak, aby przyciągnąć więcej turystów. W Polsce jak dotąd nie ma żadnej organizacji, która skupiałaby tych administratorów. Dobrze, że jest entuzjasta, który stworzył taką stronę, a skoro nie jest z nikim związany, strona przynajmniej nie jest w żaden sposób tendencyjna. Gratuluję i oby tak dalej.
