Instrukcje znakowania szlaków

Porównałem obecnie obowiązującą "Instrukcję znakowania szlaków turystycznych" (W-wa 2007) http://gtj.pttk.pl/files/instrukcja_znakowania.pdf z wersją wydaną w 1995 r. Zauważyłem m.in., że w tej obecnej nie mówi się ani słowa o znakach szlaków dojściowych, mimo że w starej zostały one opisane. Czy mam z tego wysnuć wniosek, że oficjalnie przestały obowiązywać, nie istnieją?
W internecie nadal są prezentowane:
http://darek.dom.w.interia.pl/tatry/oznszlakow.jpg
http://jaslo.pttk.pl/szlaki/znakowanie_szlakow.html#
Koleżanki i Koledzy, coś o tym wiecie? Spotykacie je w terenie?

Dobrze rozumiesz obecnie nie stosuje się szlaków dojściowych.
Jeśli ktoś je stosuje to nie stosuje się do obowiązującej instrukcji.
To tak jakby np. ktoś stosował zapisy z Konstytucji PRL chociaż obowiązuje Konstytucja z 1997 roku.

Więc dalej będę drążył temat. Po co ktoś usunął coś, co jest przydatne? Niejeden raz spotykałem w terenie miejsca, które warto byłoby wyróżnić szlakiem dojściowym. Dla porównania Czesi nadal stosują tzw. odboczki. To, że nowe prawo jest nowsze, to wcale nie znaczy, że lepsze.
A co do konstytucji - ja tam wolałbym kwietniową, ewentualnie z kilkoma poprawkami i bez osławionego okólnika.

"Konstytucja z 1997 roku."

Ta akurat nie jest szczytem marzeń Polaków w XXI wieku

Tak samo instrukcja znakowania PTTK nie jest szczytem marzeń znakarzy. Instrukcja ta sprawdzała się dobrze na szlakach pieszych w wysokopiennym lesie sosnowym. Teraz takie lasy są rzadkością. Coraz więcej występuje sytuacji odmiennych, wymagających innych rozwiązań technicznych, a tymczasem kolejne wersje instrukcji znakarskiej są coraz cieńsze. Skutek bezczynności ZG PTTK jest taki, że pojawiają się nowe instrukcje, próbujące rozwiązać te problemy, których rozwiązania Towarzystwo wciąż unika.
Odsyłam m.in. do http://www.jezioro.com.pl/pics/Ksiega_znakarska_04_03_13.pdf , http://www.beim.pl/pdf/pds_szlaki.pdf , czy też http://www.kztt.org.pl/010.html

Dodam jeszcze znaleziony przed chwilą wyciąg z instrukcji z 1999 r.
http://malopolskie.pl/Pliki/2008/instr_znak_narc.pdf
Tam też jeszcze były znaki dojściowe.

Wymagami (znakarze) od ZG PTTK bezczynności w sprawie opracowania aktualnej instrukcji znakarskiej, ale spójrzmy na Rząd, który od kilku lat próbuje stworzyć ustawę o szlakach turystycznych i co?
Nawet sam prof. K.R. Mazurski nic na ten temat nie wie, chociaż zawodowo zajmuje się zagospodarowaniem przestrzennym.

Czy we wszystkim musimy się oglądać na rząd i parlament? Prawda, że zlekceważyli kwestię ustawy, ale nasze Towarzystwo samo i dobrowolnie "unowocześniło" instrukcję przez jej odchudzenie i uproszczenie. Dołujemy na własne życzenie i politycy raczej niewiele mają z tym wspólnego.
A w kwestiach prawno-konstytucyjnych: podobno mamy najmłodszą (czyli najpóźniej uchwaloną) konstytucję spośród byłych demoludów. Ciekawe, czy to prawda.

Witam
Zostałem niejako wywołany do tablicy, bo prowadzę stronę - przywołanego w tym drugim linku - oddziału PTTK w Jaśle, więc chciałem się odnieść do tego co napisał Barin odnośnie prezentowania na naszej stronie znaków tzw. dojściowych.

Tekst, który widnieje pod linkiem napisał jakiś czas temu nieżyjący już nasz kolega, kiedy obowiązywała starsza wersja instrukcji, w której były znaki szlaków dojściowych. Sam się zastanawiam nad tym po co ktoś wyrzucił te znaki z nowej instrukcji. Jednocześnie instrukcja (czy też jakieś wytyczne), nie mówi nic co zrobić w przypadku, kiedy takie znaki są już zastosowane w terenie.
Na terenie działania naszego Oddziału mamy 2 takie szlaki dojściowe. Jeden to odgałęzienie zielonego szlaku (to ten szlak: http://www.jaslo.pttk.pl/szlaki/zielony_pttk.html) we Foluszu do wodospadu Magurskiego: http://www.jaslo.pttk.pl/szlaki/fotki_szlaki/wdsp.jpg oraz odgałęzienie szlaku czarnego (http://www.jaslo.pttk.pl/szlaki/czarny_pttk.html) do drugiej atrakcji okolic Folusza - Diablego Kamienia. Cały czas te szlaki dojściowe są obecne w terenie, więc co mamy teraz zrobić, skasować je, bo instrukcja nie przewiduje ich istnienia?
Więc w związku z tym, że te szlaki dojściowe istnieją na naszym terenie, na razie nie zmieniam nic w tekście kolegi, by turyści wiedzieli co to za znaki są, wszak w nowej instrukcji faktycznie ich nie uświadczy.

Cześć.

Całkowicie się zgadzam z Twoim podejściem. Znaki dojściowe są potrzebne i nie należało ich kasować z Instrukcji. Z drugiej strony Instrukcja Znakowania Szlaków nie przewiduje wielu sytuacji. Niestety jest to ogólny dokument, który powinien nazywać się "Zarys Wstępu do Podstaw Znakowania Szlaków". Prawdziwą instrukcje kiedyś oglądałem we Francji. Liczyła kilkaset stron i szczegółowo precyzowała wszystkie aspekty zagadnień znakarskich.

Pozdrawiam,
Łukasz

Brak w nowej instrukcji szlaków dojściowych rozwiązałem stosując oznakowanie ścieżki spacerowej. Innym rozwiązaniem może być zastosowanie innego koloru dawniej kolor czarny był stosowany jako kolor szlaków dojściowych, później kolor wycofany, teraz powrócił ponownie. Przez pewien czas malowane były znaki z przerwą między kolorami (0,5 cm) na szczęście wycofano się z tego pomysłu. Rozmawiamy tutaj o instrukcji znakowania, ale instrukcja sobie, a życie sobie. Znam takie przypadki, gdzie ścieżka dydaktyczna została wyznakowana jako szlak turystyczny, podobnie stało się z ścieżkami spacerowymi. Dla mnie osobiście korzystniejsze jest żeby była jak najmniejsza różnorodność znaków. Wydaje mi się, że pięć kolorów po 3 rodzaje szlaków pieszych jest w stanie zapewnić różne warianty szlaków.
Może ktoś poda miejsce w Polsce, gdzie schodzą się szlaki turystyczne o wszystkich pięciu kolorach?

Daleko nie muszę szukać - schronisko Szwajcarka (w mojej gminie) Ja wiem, czy jest sens kombinować? Z instrukcji dojściówki zniknęły, ale praktyka wskazuje, że są one przydatne. Więc czemu ich nie stosować? Lepiej zmienić instrukcję.

I - kontynuując tę myśl - Łukasz pisał o kilkusetstronicowej instrukcji przewidującej różne niecodzienne sytuacje. To może skrzyknijcie się w gronie znakarzy, zróbcie akcję wymiany doświadczeń na piśmie i spróbujcie stworzyć podstawę instrukcji, która będzie odpowiadała dzisiejszym potrzebom. Kto to zrobi, jeżeli nie sami znakarze?

pozdrawiam

Cześć!Ten sam przykład chciałem podać.
I drugi z nizin - Susiec na Roztoczu.
Z obu miejsc mam zdjęcia miejsca, gdzie widać wszystkie pięć znaków. Niestety oba zdjęcia zostały wykonane w czasach przedcyfrowych dlatego musiałbym je teraz odnaleźć i zeskanować.To nie takie proste. Instrukcję francuską oglądałem jako przedstawiciel ZG PTTK. Ze mną było sporo osób - działaczy i pracowników ZG. Wydawało mi się, że ten wyjazd coś zmieni w postrzeganiu kolegów. Niestety, po powrocie do Polski z tego wyjazdu - poświęconego w całości znakowaniu szlaków - nie powstało nawet sprawozdanie. Odnoszę wrażenie, że koleżeństwo potraktowało go jak darmowy wyjazd turystyczny, a nie jak ważne szkolenie. Czyli miało być fajnie, a wyszło jak zwykle.

Pozdrawiam,
Łukasz

Darku, nie chciałem, żebyś czuł się wywołany do tablicy. Miałem na myśli, że jesteście przykładem dobrej praktyki - skoro przepis jest niekompletny, stosujecie dobry i sprawdzony sposób. Zresztą prawnicy też chyba tak robią, że jeśli jest luka w prawie, to szukają starszego przepisu odpowiadającego danej sytuacji. Pierwsze upadłości państwowych fabryk na początku lat 90-tych były w oparciu o przepisy podpisane przez prezydenta Mościckiego, bo aktualne wówczas przepisy post-PRLu nie opisywały takiej sytuacji. Jest dla mnie jasne, że stosowanie szlaków dojściowych uzupełnia nieopisaną lukę prawną. Poza tym co nie jest zakazane, jest dozwolone!
Ja zresztą jestem zdeklarowanym zwolennikiem szlaków dojściowych. Dopóki nie zakażą ich jednoznacznym stwierdzeniem, nie należy ich likwidować ani w terenie, ani na stronie internetowej. W Czechach ten system sprawdza się doskonale, dlaczego u nas ma być gorzej?
http://www.kct.cz/cms/turisticke-znaceni-kct

Tylko, że ścieżka spacerowa to nie to samo co szlak dojściowy. Obecna instrukcja tego nie mówi, ale to z 1995 r. definiuje je w punktach VI.11 i VII.5. Czyli znów stare przepisy są lepsze.

Dodam jeszcze kolejne linki o sąsiadach z południa:
http://www.plzenskykraj.kct.cz/trasy/metodika.htm
http://www.kst.sk/index.php/znacenie-organizacia-132/o-znackovani

To co powiesz na Węgry?
LINK
http://hu.wikipedia.org/wiki/Turistajelz%C3%A9sek_Magyarorsz%C3%A1gon
http://www.turavezetes.hu/docs/MSZ20587turistajelzesek.pdf

No i jeszcze raz Czechy i Słowacja:
LINK

Gdzie jest węzeł szlaków, w którym krzyżują się wszystkie pięć kolorów szlaków pieszych, dołóżmy jeszcze szlak konny.

Oprócz szlaku konnego dołóżmy jeszcze z trzy szlaki rowerowe

Psia kość zapomniałem zapytać się jeszcze o szlaki narciarskie

Może masz przykłady znakowania szlaków w Stanach Zjednoczonych?
Bardzo mnie to interesuje jak znakują i finansują szlaki turystyczne.
Masz może jakieś dane na ten temat?
Zastanawiam się ile płacą za km znakowanego szlaku.

Przeglądając Twoje linki chciałbym zobaczyć jak wyznakowane są szlaki w Turcji albo
w Ziemi Świętej, może masz jakieś dane w tej materii.

Może podpowie Szanowny Kolega gdzie znaleźć pieniądze na wydrukowanie instrukcji potrzeba 2000 złotych?

Dwa tysiące na druk? Myślę, że więcej. Ale chyba podchodzimy do problemu z niewłaściwej strony. Najpierw można przygotować materiał, a jak będzie z grubsza gotowy, to łatwiej znaleźć pieniądze na druk. W ostateczności można powiesić w internecie. Oczywiście - najlepiej się pisze mając zapewnione pieniądze. Ale jak się nie ma co się lubi...

pozdrawiam

Niestety nie mam ani USA, ani Turcji, ani Ziemi Świętej. Aczkolwiek jakbyś trochę pogooglał, to coś byś pewnie znalazł, jeśli potrzebujesz.
Mam natomiast coś takiego:
http://www.eurorando.info/uploads/media/ENG_WAYMARKING_2012_WEB.pdf
Już na 5 stronie można zrozumieć, dlaczego wybrałem przykłady właśnie z Czech, Słowacji i Węgier. A drugą przyczyną takiego wyboru były moje indywidualne zainteresowania turystyczne - krajami z pierwszej linijki się obecnie nie interesuję. Póki co... :D

Nasz ukochany Rząd dostosowywał Prawo o Ruchu Drogowym do podpisanej przez Polskę Konwencji Wiedeńskiej przez 47 lat! To dokładnie charakteryzuje niewydolność administracji państwowej. Ciekawe, czy kiedykolwiek doczekamy się odpowiedzi, co w tym czasie robili urzędnicy odpowiedzialni za ten temat. Wydawałoby się, że projekt ustawy Prawo Szlaku powinno przede wszystkim opracować Ministerstwo Sportu, a jak się zajrzy na stronę ministerstwa, to w ogóle nie ma tam tematu projektów nowych przepisów.Zagospodarowanie przestrzenne to oddzielny temat. Też miałem z tym do czynienia w pracy zawodowej. Mimo skromnych możliwości technicznych było to wszystko dokładnie poukładane. Teraz możliwości są duże, a plany byle jakie i przede wszystkim w wykonaniu polskich samorządów w praktyce nie istnieje żadna koordynacja realizacji tych planów, które są. Koordynacja zanikła wraz z rozwiązaniem biur planowania przestrzennego, więc trudno się dziwić, że w poprzek szlaków powstają obwodnice lub ogrodzone prywatne dacze.

Kwestii finansowania szlaków PTTK samo nie przeskoczy, a przeciętny polski urzędnik już tak ma, że bez stosownej ustawy wszystko olewa.Raczej na życzenie elity władzy PTTK. Uważam, że nic się nie zmieni, jak w ZG PTTK będą zię tym zajmować przypadkowi działacze w przysłowiowych wolnych chwilach od innej działalności. Moim zdaniem należy zacząc od powołania Komisji Znakarskiej zajmującej się wyłącznie problematyką szlaków i rozliczaną wyłącznie z realizacji tego jednego tematu. Inaczej wciąż będą górować rajdy, zloty i weryfikacja coraz to nowych odznak turystycznych, a szlaki będą traktowane per noga.

Ja bym to nazwał szkicem kanonu znakowania - ogólnych zasad, współnych dla wszystkich rodzajów szlaków. Do tego powinny dołączyć bardzo szczegółowe instrukcje dla poszczególnych rodzajów, często bardzo odmienne od siebie i trudne do upchnięcia w jedym tomie. Np. znarza szlaków rowerowych niewiele interesują kolanka i strzałki na szlakach pieszych, natomiast duże znaczenie ma zgodność znaków rowerowych z rozporządzeniami o znakach drogowych.Podobnie traktowane są szlaki w Czechach i na Słowacji. W Interenecie tematy te występują tylko sporadycznie i trudno je znaleźć, ale nawet proste skróty tych materiałów są dłuższe niż nasza PTTK-owska instrukcja. Co ciekawe instrukcje obejmują też problemy budowy ścieżek i drobnych obiektów inżynierskich, takich jak np. schodki i kładki, czego PTTK unika jak ognia.

Pieniądze są w banku, nic tylko pożyczać. Formy "kolega " proponuję tu nie stosować. Bardziej pasuje do gastronomi (kolega kelner itp)

Trudno wyczaić coś takiego. Z tego co wiem, to w USA szlaki znakowane są tylko w rejonach turystycznych, a napozostałych obszarach organizacje turystyczne dysponują śladami do urządzeń gps. Udało mi się znaleźć rozporządzenie o znakach dotyczących dróg i tras rowerowych http://mutcd.fhwa.dot.gov/pdfs/millennium/06.14.01/9ndi.pdf - od kolegi, który próbował tam z nich korzystać dowiedziałem się, że jest taki sam bałagan, jak u nas, tzn. często niewiadomo kto te szlaki popełnił i dokąd prowadzą, a braków nikt nie uzupełnia.
Duże znaczenie mają m.in. szlaki narodowe, których najwięcej utworzyła administracja lasów państwowych. http://www.americantrails.org/ http://www.nps.gov/ncrc/programs/nts/nts_trails.html
Reguluje to ustawa o szlakach narodowych http://www.nps.gov/nts/legislation.html
Oprócz szlaków takich jak nasze, tworzonych na zasadzie drogi użyczonej, dość popularne są szlaki budowane od podstaw. Kiedyś natrafiłam na stronę zrzeszenia firm budowlanych specjalizujących się w budowie szlaków, niestety nie zapisałem linku. W każdym razie istnienie tego zrzeszenia ma się nijak do siermiężnego znakowania PTTK i uporczywego trzymania się malowanek przy istniejących drogach, których stan prawny nigdy nie został uregulowany w formie użyczenia lub przejęcia drogi na własność organizatora szlaku.
Co do znakowania, to nie natrafiłem na zdjęcia, ale podobnie jak w innych krajach anglosaskich prawdopodobnie są to niskie słupki z nalepkami, zazwyczaj z logo szlaku, umieszczane tylko za skrzyżowaniami i nie powtarzane między nimi. Jeżeli ścieżka przebiega przez bezdroża, to znaków praktycznie przy niej nie ma. Przy polskim wandaliźmie zupełna abstrakcja.
Przykład takiego oznakowania widać u góry na zdjęciu na stronie http://en.wikipedia.org/wiki/Superior_Hiking_Trail
Na stronie http://en.wikipedia.org/wiki/Trail_blazing podany jest przykład systemu oznaczania szlaku za pomocą białych pionowych pasków, stosowany m.in. w USA, ale ze zdjęcia widać, że w Kanadzie również. Z tym samym systemem spotkałem się na którejś ze stron austalijskich.
Na stronie http://cs.wikipedia.org/wiki/Turistick%C3%A1_zna%C4%8Dka ciekawostka - oznakowanie z Izraelu.
Wracając do USA natrafiłem kiedyś na stronę z wykazem państwowych rzeczoznawców ds. szlaków, bez których podpisu żaden szanujący się portal nie zamieści informacji polecającej wykonany szlak. Rzeczoznawcy audytują szlaki na etapie koncepcji, projektu i wykonania w terenie. Marzy mi się, aby u nas obowiązywało coś analogicznego.

Wydaje mi się, że strona jest dobra.
Taka kwota była potrzebna na wydrukowanie książki o schr. Andrzejówka na przełęczy Trzech Dolin w Górach Suchych, którą to książkę napisał prof. K.R. Mazurski.
Co było dalej nie wspomnę. Czułem się jak żebrak, który żebrze na chleb.
Chcę nadmienić, że prof. K.R.Mazurski napisał książkę, nie pytając o wysokość honorarium.
Zresztą Szanowny Kolega jako dr hab. prof. bardzo dobrze zna się na sposobach pozyskiwania pieniędzy.

Nie napisałem "kolega" lecz Szanowny Kolega, a to jest różnica
Wydaje mi się, że nikogo nie obrażam tym stwierdzeniem
Szanowny Panie Amotolku

Wcześniej pogoglowałem jak potrzebowałem, myślałem, że masz jakieś szersze rozeznanie na temat znakowania szlaków turystycznych. Widzę, że dla Ciebie największą wadą nowej instrukcji znakowania, jest brak informacji nt. szlaków dojściowych i nic innego Cię nie interesuje

Czy największą - tego nie wiem, ale akurat ostatnio rzeczywiście szczególnie mocno zwróciłem uwagę na ten aspekt. Ale proszę, uwierz mi - wiem, że są też inne problemy do rozwiązania, a zwłaszcza te prawno-administracyjne i finansowe. Poza tym nic nie stoi, żeby inne osoby wskazały te sprawy, które ja pominąłem - zresztą wielu się o tym wypowiadało.Tu i w innych miejscach.Tego niestety nauczyłem się od niektórych działaczy mojego dawnego oddziału i dlatego przepisałem się do Wrocławia - tutaj czuję się bardziej potrzebny. Tak czasem bywa w życiu.

Jeszcze raz w kwestiiPisałem, że nie interesują mnie kraje z pierwszej linijki, czyli USA, Turcja i Ziemia Święta - kraje, o które Ty pytałeś w swoich postach.
Sam z kolei powoływałem się na Czechy, Słowację i Węgry. Czyli na kraje, które mnie szczególnie interesują i są pod wieloma względami podobne do Polski, a więc mogą stanowić analogię. Poza tym podałem dostęp do broszurki dotyczącej znaków w niemal całej Europie (wiem, mało warta bo skrótowa bardzo). Więc, czymś się jednak interesuję.
Proszę, nie uprawiaj ze mną sofistyki i nie imputuj mi treści, których nie podaję. :D

To nie problem obrazy, tylko anachronizm na necie w XXI wieku; także formy Pan się tu nie praktykuje, bynajmniej

"....Czechy, Słowację i Węgry."

Czyli układ wyszechradzki? Bardzo słuszny kierunek rozważań!

Wiem, że słuszny, gdyż systemy znakowania szlaków w tych krajach są bardzo zbliżone. Widać to wyraźnie w broszurce, którą podlinkowałem parę postów wcześniej. Mapa na str. 5 dzieli Europę na strefy o podobnym znakowaniu.

Wiem, że w internecie jest wiele anachronizmów, ale pozwoli Szanowny Kolega, że w ten sposób będę wyrażał swój szacunek do rozmówcy, z którym prowadzę wymianę poglądów

Moim skromnym zdaniem na problem szlaków turystycznych powinno się spojrzeć z trochę wyższego poziomu tzn. UE w celu ujednolicenia oznakowania dla wszystkich krajów UE.
Wydaje mi się, że w PTTK powinien powstać zespół ds. szlaków turystycznych, którego zadaniem byłoby opracowanie instrukcji znakowania szlaków turystycznych na miarę drugiej dekady XXI z uwzględnieniem nieznakowanych szlaków turystycznych

Dobrze, a teraz czas na konkrety.Pod tym linkiem
http://www.eurorando.info/uploads/media/ENG_WAYMARKING_2012_WEB.pdf
na str. 5 Europa została podzielona na 4 strefy znakarskie. My należymy obecnie do strefy zielonej. Która strefa miałaby się stać wzorcową dla całej UE?I co taka instrukcja miałaby mówić na temat nieznakowanych szlaków turystycznych? Że są nieznakowane? Tyle to ja widzę bez instrukcji. Czy może coś jeszcze innego?

Cześć.Miałbyś wtedy tysiącstronicowy dokument o randzie dyrektywy, który określiłby w najdrobniejszych szczegółach nawet gatunki drzew na których wolno malować znaki. Podejrzewam, że system zostałby wymyślony całkowicie od nowa i w oderwaniu od jakichkolwiek lokalnych tradycji. A następnie wszystkie państwa UE wydałyby miliony euro na przeznakowanie swojej całej sieci szlaków powodując totalny chaos wśród turystów.

Tego chcemy?

Proponuję trzymać organy UE z dala od szlaków...

Pozdrawiam,
Łukasz

Można wyrażać, jak się chce, tyle ze czasem pewne formy wyglądają śmiesznie, wręcz pompatycznie, no ale w końcu jest niby demokracja, no nie? Znam osobiście lepsze i przekonywujące formy wyrażania szacunku, jakby co!

Masz chyba trochę mylne wyobrażenie o dyrektywach PE np. dyrektywa ptasia zawiera 19 stron A4. Wydaje mi się, że Twoja sugestia co do opracowania przez PE dyrektywy o szlakach turystycznych byłby dobrym rozwiązaniem. Na podstawie takiej dyrektywy państwa członkowskie dostosowują swoje prawo do takiej dyrektywy

LINK

To też dobrze, ktoś powiedział: śmiech to zdrowieJa też znam różne formy wyrażania szacunku

np. jak powinna wyglądać tablica informacyjna punktu kotwicznego Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego

No własnie, bez zbednej tytulomanii nie jestesmy w Krakowie

A w Krakowie lubią tytułomanię?

A jakże!

Jedyny raz, kiedy zatytułowano mnie docentem, to było na Uniwersytecie Jagiellońskim

pozdrawiam

Tak, niemożebnie. Zawsze nas to śmieszylo Lwowiaków

Czesi też przywiązują wagę do tytułów. Ciekawe kto kogo tym zwyczajem zaraził?

Zaglądając do Sapkowskiego można przypuszczać, że to Czesi się zarazili od nas w trakcie misji stabilizacyjnych jakie popełniały sierotki po Husie. Ale oni stabilizowali bardziej Śląsk, paląc wszystko do cna po drodze. Możliwe, ze te naleciałości to efekt monarchii austro- węgierskiej, kto wie?

Niemniej jednak pewne formy teraz w XXI wieku brzmią śmiesznie i pompatyczne, jak pisanie w pismach "z poważaniem" czy "kreślę się z wyrazami szacunku" do kogoś, kogo ma się maksymalnie w d... olnej części pleców

UJ znamienita uczelnia
A może powiedziane było do centa?

Jakżeby inaczejnie może być

Chyba tytułomania przyszła z Czech, Polacy sami by na to nie wpadli

Raczej dominuje opinia, że to jest wspólne dziedzictwo CK Austrii

pozdrawiam

Co to za bzdura z tym paleniem? Ostatnie palenie uprawiali Morawianie ponad 1000 lat temu na Wiślanach. Husyci niczego na Śląsku nie palili, a do Małopolski w ogóle nie dotarli, z wyjątkiem sprzyjających husytom krewnych Jagiełły. Natomiast zdarzało się, że śląscy katolicy przepędzali sąsiadów husytów ogniem i mieczem, jak np. książę oleśnicki.

Co do tytułomanii, to moim zdaniem jest to wynikiem kompleksu polskiej prowincji, jaką stały się tereny rozbiorów rosyjskiego i austriackiego. Trzeba było jakoś się dowartościować dodając do nazwiska cokolwiek, co dało się dodać. Z moich wspomnień PTTK-owskich najbardziej śmieszyła mnie tytułomania w Częstochowie, gdzie wieloletni koledzy nie mówiloi sobie po imnieniu i nawet unikali zwrotu "kolega", tytułując się dyrektorami, mecenasami, inżynierami i doktorami.